Σημείο αναφοράς για το δασικό πλούτο της ορεινής Ηλείας και γενικότερα της Ελλάδας, αποτελεί το περίφημο δρυοδάσος της Φολόης.
Είναι μοναδικό όχι μόνο σε ομορφιά αλλά και ιδιαιτερότητα σε όλη την
Ευρώπη το αυτοφυές αυτό δάσος, σπερμοφυούς μορφής με τις θεόρατες
πλατύφυλλες βελανιδιές του.
Το δάσος αυτό βρίσκεται στο Οροπεδίο
της Φολόης, στους νότιους πρόποδες της Οροσειράς του Ερυμάνθου και
απέχει μόλις 25 χιλιόμετρα από την κοιτίδα του Ολυμπισμού, την Αρχαία
Ολυμπία. Η οδική πρόσβαση στην περιοχή του δάσους γίνεται
- από την πρωτεύουσα του Νομού Ηλείας, τον Πύργο, περνώντας από την Αρχαία Ολυμπία και το Λάλα,
- από την Τρίπολη, είτε μέσω Αρχαίας Ολυμπίας, είτε μέσω Δίβρης (αρτηρία 111) και Κούμανης
- από την Πάτρα μέσω Πανόπουλου (αρτηρία 111), και Κούμανης.
Το
δρυοδάσος της Φολόης εκτείνεται μέσα στις συλλεκτήριες λεκάνες των
ποταμών Ερύμανθου η Ντοάνα ανατολικά, που αποτελεί και το φυσικό όριο
μεταξύ Ηλείας και Αρκαδίας και του Ομηρικού ποταμού Σελλήεντα ή Ηλειακού
Λάδωνα νοτιοδυτικά. Η έκταση που καλύπτει το δρυοδάσος Φολόης ανέρχεται
στα 25.000 στρέμματα και ανήκει κατά απόλυτο νομή και κυριότητα στο
ελληνικό Δημόσιο.
Μυθολογία
Το
θεσπέσιο δρυοδάσος της Φολόης, τόπος μοναδικός και ιδανικός από φυσική
ομορφιά και πλούσια βλάστηση, ερέθισε τη φαντασία των Αρχαίων Ελλήνων,
οι οποίοι τοποθέτησαν στην άγρια φύση της Φολόης την κατοικία των
μυθικών κενταύρων. Έτσι φαντάστηκαν πως θα ζουν οι γίγαντες εκείνοι με
τη ζωώδη ισχύ.
Ένας
από τους άθλους του Ηρακλή συνδέεται με το δάσος της Φολόης. Είναι
εκείνος που αναφέρεται στον Ερυμάνθιο Κάπρο και στους Κενταύρους της
Φολόης. Πηγαίνοντας ο Ηρακλής προς το όρος Ερύμανθος για να απαλλάξει
την περιοχή από τα δεινά που προκαλούσε ο "δαιμόνιος" Ερυμάνθιος Κάπρος,
φιλοξενήθηκε από τον Κένταυρο Φόλο, που του προσέφερε όλα τα καλά:
κρέας από κυνήγι και άφθονο κρασί πρώτης ποιότητας, δώρο του Θεού του
οίνου και της καλοπέρασης, του Διόνυσου.
Ήταν όμως τόσο δυνατό το
άρωμα από το θεϊκό κρασί, που αναστατώθηκαν οι γύρω Κένταυροι και
επιτέθηκαν στην παρέα με βράχους και ξεριζωμένα δέντρα.
Ο Ηρακλής σηκώθηκε από το τραπέζι και τους αντιμετώπισε με τα φονικά του
βέλη. Κατάφερε να εξολοθρεύσει μερικούς από τους μαινόμενους
Κενταύρους, ενώ τους υπόλοιπους τους κυνήγησε μέχρι το ακρωτήριο Μαλέας
απαλλάσσοντας έτσι την περιοχή από την παρουσία τους. Στην επιστροφή του
από το ακρωτήριο Μαλέας, ο Ηρακλής βρήκε το φίλο του Φόλο να πεθαίνει.
Τον είχε πληγώσει κατά λάθος με ένα από τα δηλητηριασμένα του βέλη.
Περίλυπος ο Ηρακλής ενταφίασε το φίλο του στην περιοχή και της έδωσε το
όνομα του Φολόη. Στη συνέχεια πήρε το δρόμο για το βουνό του Ερύμανθου
για να επιτελέσει τον τέταρτο άθλο του με "θύμα" τον Ερυμάνθιο Κάπρο.
Αρχαιότητα
Στην αρχαιότητα το οροπέδιο Φολόης ήταν κατάφυτο και πυκνότατο από
δρύες, πεύκα, πουρνάρια, αριές, κουμαριές κ.α. Στα δυτικά του οροπεδίου
της Φολόης ήταν η Ηλειακή Ακρώρεια στην οποία δέσποζε η πλέον αξιόλογη
πόλις της, ο Αασιών. Η πόλις αυτή καταστράφηκε ολοσχερώς το 396 μ.Χ.
από τον Αλάριχο. Ίχνη της αρχαίας ακρόπολης σώζονται και σήμερα.
Στα αρχαία χρόνια το δάσος Φολόης είχε άγρια ζώα: λύκους, ελάφια,
δορκάδες. κάπρους, τσακάλια, κουνάβια, ικτίνους. αλεπούδες, λαγούς,
πολλά πουλιά και αφθονία από ερπετά και έντομα. Δικαίως ο ποιητής
Αντίπατρος από τη Σιδώνα ονομάζει το δάσος της Φολόης. δάσος της
θηρονόμου (=που έχει άγρια ζώα) Φολόης. Ο δε Ξενοφών αποκαλεί το δάσος
της Φολόης εξαιρετικό κυνηγότοπο άγριων ζώων.
Νεότερα χρόνια
Στις
θέσεις Πούσι και Μποντίνι του δρυοδάσους Φολόης. τον Ιούνιο του 1821
έλαβε χώρα φονικότατη και σημαντική σε αποτέλεσμα μάχη μεταξύ των
Ελλήνων μαχητών και των Τουρκαλβανών του Λάλα και των Τούρκων του
Γιουσούφ Πασά της Πάτρας με αίσια εξέλιξη για τους Έλληνες.
Στη θέση Πούσι του δρυοδάσους Φολόης στις 9/12/1943 έλαβε χώρα
σκληρή και αποφασιστική μάχη μεταξύ των ανταρτών του III τάγματος του
ΕΛΑΣ και των Γερμανών, που είχε ως αποτέλεσμα τη ματαίωση της
ολοκλήρωσης του κλοιού των ελληνικών δυνάμεων που βρίσκονταν στον ορεινό
όγκο του Ερύμανθου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου